مزیت های توسعه صنایع پهپادی در کشور

به گزارش خریدار؛ کشورهای مختلف از جمله ایران به دنبال توسعه صنایع پهبادی خود هستند تا از این طریق بتوانند علاوه بر خودکفایی در صنایع مختلف با صادرات ارزآوری داشته باشند در این یادداشت به انواع پهبادها و مزیت آنها خواهیم پرداخت.

پهپادها فرصتی ناب

پهپاد (پرنده هدایت پذیر از دور) یا هواپیمای بدون سرنشین به اشیائ پرنده هدایت پذیر از راه دور گفته می شود. هواپیمایی بدون سرنشین در ایران به پهپاد شهرت دارد که از حروف نخست “پرنده هدایت پذیر از دور ” گرفته شده است.

کاربرد های پرنده های بدون سرنشین را می توان به سه حوزه کلان نظامی، تجاری و سرگرمی تقسیم نمود که نظارت و نحوه عملکرد آنها مطابق با دستورالعمل های جداگانه تعریف و تعیین می‌شود .

پهپاد غیرنظامی دارای کاربرد های متنوعی هستند که می توان در دسته های کلی زیر طبقه بندی نمود:

1- نظارت بر محیط های کوچک

۲. امنیت دارایی های با ارزش گشت زنی سطحی، هدایت تسویه نشت نفت پایش یخ های شناور نقشه برداری از آتش سوزی های بزرگ و وسیع و رهگیری

3. نظارت بر محیط های بزرگ جستجو و نجات شناسایی آتش سوزی در جنگل، اجرای قوانین صید ،شناسایی نشت نفتی ،نقشه برداری یخ‌های شناور،پایش ماهی ها

۴. گشت ‌زنی خطی از جمله برای خطوط لوله ، بزرگ راهها ، مرزها ، خطوط نیرو و تشخیص آلودگی در سواحل

5. پایش هوایی در کاربردهای مانند کشاورزی و مهار آتش سوزی های مهیب

6. رله مخابراتی در مورد کاربرد های دائمی

7. نمونه برداری اتمسفری جهت بررسی طوفان هواشناسی و نقشه برداری آلودگی‌ها

8. حسگرهای زمینی پایش برای به کارگیری در شناسایی فعالیتها مانیتورینگ حفاظت کاتدی لوله ها و برج های دیده‌بانی نجات اضطراری

9. تحقیقات هواپیمایی از جمله تست های آیرودینامیکی و اندازه گیری سنجش از راه از دور

10. نظارت هوا به هوا

11. امنیت حمل و نقل مواد هسته‌ای

توسعه پهپاد ها موجب شد تا توانایی این فناوری در پاسخ به نیازهای دیگر نیز شناسایی شود از این رو کاربرد های جدیدی در حمل و نقل کالا ، نقشه برداری ساختمان ، فیلم سازی و برخی کاربردهای دیگر با گذشت زمان به این موارد افزوده شده است .

مزایای پهپاد :

مزایای این وسایل پرنده کوچک در مقایسه با وسایل پرنده سرنشین‌دار مرسوم مانند هواپیما و هلیکوپتر عبارتند از:

۱. هزینه خرید یا دریافت خدمات کمتر الزامات عملیاتی کمتر به دلیل ابعاد کوچکتر

2. نیاز به خدمات تجهیزات پشتیبانی و لجستیک کمتر

3. هزینه پایین در ساخت ، تعمیر، نگهداری و عملیات

4. قدرت مانور پذیری بیشتر در مکان هایی که به دلیل کوچکی فضا یا خطرات انسانی امکان پرواز سایر پرنده های با سرنشین وجود ندارد

5. امکان پرواز در ارتفاع پایین امکان ثبت داده ها با جزئیات بیشتر

6. کاهش مصرف سوخت تمام این مزایا موجب شده تا پهبادها گزینه مناسبی در انجام بسیاری از فعالیت های پایشی و نظارتی باشد

برای استفاده موثراز توان پهپاد ها باید بتوان متناسب با نیاز و کاربرد مورد مناسب را از میان انواع مختلف پهپاد های موجود انتخاب نمود

برخی استفاده از پهپادها :

الف- استفاده از پهپادها در حوزه خدمات کشاورزی

بر اساس مطالعات انجام شده نرخ بازگشت سرمایه در استفاده از پرواز ها برای بخش کشاورزی بسیار بالاست در کشورهای توسعه یافته این نرخ برابر ۱۴۶ درصد تخمین زده شده است هوا در حوزه کشاورزی در مواردی از جمله تشخیص بیماری علف های هرز پیش‌بینی میزان برداشت محصول نقشه برداری از زمین های کشاورزی برای مدیریت منابع آبی رهگیری تغییرات مزارع در طول زمان و تعیین میزان نیاز به آب ، کود دهی ، سمپاشی و کاشت دانه با نرخ جذب ۷۵ درصد و کاهش هزینه‌ها ۸۵ درصد مورد استفاده قرار می گیرد مجموعه قابلیت های پهپادهای کشاورزی شامل کودپاشی ،مبارزه با آفات،بذرپاشی،سمپاشی، محلول پاشی،گرده افشانی،مه پاشی، تغذیه آبزیان،طیف سنجی و مساحی دقیق اراضی می باشد.

مهمترین دستاوردهای توسعه پهپاد در بخش کشاورزی عبارتست از: ایجاد اشتغال دانش بنیان،صرفه جویی در زمان، افزایش راندمان ، صرفه جویی ارزی با توجه به ارزش نهاده های وارداتی نظیر سموم کشاورزی، کاهش ضایعات می باشد.

ب- استفاده از پهپادها در حوزه پایش و نظارت

نمونه‌ای از نتایج بهره برداری از پهپاد ها در انجام کارهای عملیاتی استفاده از آنها در حوزه پایش و نظارت بر لوله های نفت و گاز ، مسیر انتقال برق ، جاده و در نهایت از ساخت و ساز های ساختمانی و فعالیت‌های عمرانی است در حال حاضر بیش از سه میلیون کیلومتر خطوط لوله برای انتقال ترکیبات هیدروکربنی در دنیا وجود دارد.

ارزش خطوط لوله شبکه جهانی تا سال ۲۰۱۴ بیش از ۸ هزار و ۶۸۰ میلیون دلار تخمین زده شده حجم هیدروکربنی که روزانه توسط این خطوط منتقل می‌شود همواره رو به افزایش است زیرا این خطوط مطمئن ترین ابزار حمل و نقل را فراهم می کند.

اما با گذشت زمان و افزایش عمر خطوط لوله نفت و گاز احتمال آسیب های وارده در نتیجه این فرسایش ها، افزایش می یابد همچنین به دلیل کشیده شدن این خطوط لوله کمپرسورها و پمپ های مربوط به آن در محیط آزاد امکان برخورد حیوانات یا اجسام سنگین با آنها نیز وجود دارد.

آسیب دیدن این زیرساخت‌ها می‌تواند تاثیرات بسیار بد و فاجعه انگیزی در محیط زیست بگذارد یا خساراتی وارد کند که موجب از دست رفتن درآمد انتقال و حتی ایجاد اختلال در بازارهای بین‌المللی نفت جهانی شود گستردگی این خطوط در مناطق آب و هوایی مختلف آسیب هایی را ممکن است به آنها وارد کند خسارات سنگین وارده آسیب‌ها همگی از جمله عواملی هستند که بر لزوم پایش های دوره ای تاکید می کند امروزه بهبود امنیت تاسیسات نفت و گاز موضوعی با اهمیت جهانی است که با هدف تامین ایمنی و حفظ منابع ملی انجام می‌شود حوادث مصیبت‌بار بسیار در کشور های مختلف در این حوزه اتفاق افتاده است .

ج- استفاده از پهپادها در حوزه امداد و کمک‌رسانی

ارائه خدمات پشتیبانی پزشکی از جمله حوزه‌هایی که پهبادها می‌توانند در آن استفاده شود در این زمینه کاربردهای متعددی وجود دارد که حمل و نقل هوایی می‌تواند در آن مفید و کارآمد بوده و بهتر شدن روند و افزایش سرعت انجام فعالیت ها کمک کند از جمله این موارد می‌توان به حمل واکسن به نقاط با دسترسی محدود ، حمل خون برای مواقع اضطراری ، انتقال نمونه آزمایشگاهی و ارسال داروهای ضروری پزشکی اشاره نمود که در آنها چهار بحث اصلی شامل هزینه کاهش ریسک ، سرعت پاسخگویی ، دسترسی پذیری مطرح است.

درحالی که استفاده از روش های مرسوم برای انجام این کار علاوه بر زمان بر بودن زمان بر بودن توان مانور و ارائه خدمات را به ویژه هنگام فرود در منطقه عملیات با محدودیت ها و سختی هایی روبرو می کند.

سایر کاربرد های پهپاد نظیر “استفاده از پهپاد برای حمل و نقل” و ” کاربرد انتظامی ” نیز می توان اشاره کرد.

فرصت ناب

آمارهای اعلام شده ، نشان‌دهنده رشد سرمایه‌گذاری و افزایش شرکت های استارت اپی در این حوزه می‌باشد موضوعی که می تواند پاسخگوی نیاز کشور به ایجاد کسب و کارها از سوی متخصصین فناوری باشد.

بدین ترتیب با کسب اطلاع از روند توسعه جهانی پهپادها ، سرمایه‌گذاری‌ها ، صرفه اقتصادی بهره برداری از پهپادها در حوزه‌های مختلف ، می‌توان فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی توسعه فناوری در کشور را بهتر بررسی کرد .

فرصت توسعه بهره برداری از پهپادها ، فرصت‌هایی طلایی زیر را در اختیار دولت قرار می دهد :

الف- فرصت کاهش هزینه و افزایش سرعت در ارائه خدمات

ب- افزایش فرصت‌های شغلی و کمک به توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان جلوگیری از خروج سرمایه انسانی از کشور

لذا انتظار می رود با نگاهی جامع به روند تحولات جهانی در این عرصه ، ضمن پرهیز از نگاه صرف امنیتی غیرضروربه این فضا، با تدوین قوانین ومقررات مورد نیاز با هم اندیشی وهمگرایی دستگاه های مسئول ، میدان دادن به مراکز علمی و شرکت های دانش بنیان بعنوان بازیگران اصلی ، حمایت از جامعه نخبگانی و شرکت ها و محصولات دانش بنیان را در سالی که به نام سال “تولید ،دانش بنیان و اشتغال آفرین” مزین گردیده در دستور کار قرار دهیم.