با راه اندازی محچك، آخرین حلقه اجرایی قانون جدید چك عملیاتی شد

به گزارش خریدار به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، دکتر صالح آبادی در این مراسم با اشاره به شروع کار آزمایشی این سامانه از خردادماه سال جاری تصریح کرد: امکان مسدودسازی حسابها به میزان مبلغ کسری چک از طریق این سامانه فراهم شده است و محچک اخرین حلقه تکمیل اجرایی شدن قانون جدید چک است که به همراه اقدامات پیشین، اعتبار به چک در حوزه فعالیت اقتصادی را بازگردانده شد.
دکتر صالح آبادی افزود: چک یکی از مهمترین ابزارهای پرداخت اعتباری در کشور است که معتبر شدن آن به تسهیل تجارت و شکوفایی کسب و کارها کمک خواهد کرد و از این جهت راه اندازی سامانه محچک واجد آثار اقتصادی نیز خواهد بود.
رئیس کل بانک مرکزی کاهش پرونده های مرتبط با چک در قوه قضائیه را از دیگر آثار محچک برشمرد و گفت: سازوکار اجرایی محچک با زیرساخت فناورانه خود و امکان مسدودسازی برخط مبلغ چک در تمامی حساب های صادرکننده چک، باعث کاهش پرونده های مربوط به چک در قوه قضائیه شده است. همچنین این امکان را برای قوه قضائیه فراهم می کند که عملیات توقیف را به صورت آنلاین انجام دهد.
دکتر صالح ابادی اظهار کرد: امروز شاهد تحولی مهم در صنعت بانکداری هستیم که با اعتماد بیشتر به چک نیاز به ابزارهای پرداخت نقدی کمتر شده و فعالان اقتصادی با اعتماد بیشتر به چک می توانند بدون اتکا به پرداخت نقدی فعالیت های خود را انجام دهند.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به برنامه بانک مرکزی برای گسترش ابزارهای پرداخت اعتباری افزود: اوراق گام نیز یکی از ابزارهای پرداخت اعتباری است که ضمانت پرداخت آتی توسط شبکه بانکی در قالب اوراق گام (گواهی اعتبار مولد) انجام می شود. استفاده از این ابزار می تواند با کاهش فشار بر منابع شبکه بانکی کمک مهمی به رونق بخش های تولیدی خواهد بود.
دکتر صالح ابادی افزود: در حالیکه در یک و نیم سال گذشته 8800 هزار میلیارد تومان اوراق گام منتشر شده بود، این رقم در یک ماهه گذشته به بیش از 7560 هزار میلیارد تومان رسیده است. با مصوبه هیئت عامل بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار امکان تنزیل اوراق گام بلافاصله پس از انتشار فراهم شده است که این امر دلیل اصلی استقبال از این اوراق در یک ماه گذشته است.
رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: محچک ضمن بازگرداندن اعتبار به چک به قوه قضائیه در کاهش پرونده ها هم کمک شایانی کرده است.
دکتر صالح آبادی در پایان ضمن قدردانی از تلاش های سایر دستگاهها در اجرایی شدن قانون جدید چک خاطر نشان کرد: با همکاری و هم افزایی سازنده مجلس، قوه قضائیه و شبکه بانکی، اجرایی شدن قانون جدید چک به لحاظ فنی به اتمام رسیده است.

راه اندازی سامانه محچک باعث کاهش پرونده های مالی قوه قضائیه می شود
در این مراسم همچنین کاظمی فرد؛ معاون فناوری اطلاعات قوه قضائیه با اشاره به تاثیر راه اندازی سامانه محچک بر ورودی های پرونده قوه قضائیه اذعان داشت: بر اساس قانون و در راستای کاهش زمان اطاله دادرسی، قوه قضائیه موظف به راه اندازی سیستمی بود که امکان ایفای حق شهروندان را به کمترین زمان ممکن برساند. حلقه مفقوده این سیستم با راه اندازی سامانه محچک تکمیل شده است و این امکان برای قوه قضائیه و قضات اجرای احکام فراهم است که در بحث توقیف اموال به صورت برخط با رعایت مسائل امنیتی به حساب های نقدی محکومین دسترسی داشته باشند.
معاون فناوری اطلاعات قوه قضائیه افزود: با اتصال سامانه محچک به سامانه سهام (سامانه هوشمند استعلامات مالی) دسترسی قوه قضائیه به حساب های نقدی به عنوان یکی از مهمترین دارایی های افراد برای ایفای حقوق شهروندان از محکومان فراهم گردید.
کاظمی فرد با شاره به اهمیت همکاری شبکه بانکی و قوه قضائیه برای ارائه خدمت بهتر به شهروندان افزود: با همکاری بانک مرکزی در صدد هستیم در بحث اعتبار سنجی، امکان دسترسی بانک ها به اطلاعات اشخاص (مهجورین، معسرین و … ) را برای پیشگیری از ارائه خدمات به اشخاصی که صلاحیت دسترسی به آن خدمات مانند دریافت دسته چک و تسهیلات را ندارند را فراهم کنیم.

کاهش زمان اقدام برای رفع سوءاثر چک‌ و افزایش ارزش مجموع چک‌های رفع سوءاثر شده
در این مراسم همچنین محرمیان، معاون فناوری های نوین بانک مرکزی گزارشی از فرآیند عملیاتی شدن و دستاوردهای سامانه محچک ارائه کرد.
محرمیان گفت: کاهش زمان اقدام برای رفع سوءاثر چک‌ در کنار افزایش ارزش مجموع چک‌های رفع سوءاثر شده تنها کمتر از 3 ماه پس از اجرای آزمایشی سامانه‌ محچک (مسدودی حساب های چک های برگشتی)، نشان‌دهنده اثر چشمگیر این اقدامات در کاهش هزینه‌های تبادلات اقتصادی و افزایش اعتبار چک در کشور است. به صورتی که زمان متوسط رفع سوءاثر 80 درصد از تعداد چک های برگشتی با کاهش ۶۳ درصدی از ۴۰ روز به ۱۵ روز کاهش یافته است. همچنین زمان متوسط رفع سوء اثر این چک‌ها به لحاظ مبلغی با کاهش ۹۰ درصدی از ۳۷ روز به ۳ روز کاهش پیدا کرده است.
معاون فناوری های نوین بانک مرکزی افزود: تا قبل از راه اندازی این سامانه، مجموع مبلغ چک‌های برگشتی که توسط صادرکنندگان چک رفع سوءاثر می شدند حدود 60 درصد بود. در حال حاضر این نسبت به 85 درصد رسیده است.
محرمیان با اشاره به اینکه تعداد چک‌های پردازش شده به کل چک‌های برگشتی در سامانه محچک از ۲۲ درصد در ابتدای راه‌اندازی این سامانه به ۱۰۰ درصد چک‌ها پس از هفت هفته رسیده است، تصریح کرد: تاکنون در این سامانه ۱.۱ میلیون چک برگشتی پردازش شده است که ۵.۲ میلیون حساب متعلق به صادرکنندگان چک برگشتی به مبلغ ۱۷ هزار میلیارد تومان تا کنون مسدود شده است.در همین مدت ۳ و نیم میلیون حساب با مبلغ ۱۴ هزار میلیارد تومان نیز پس از طی کردن فرآیند رفع سوء اثر رفع مسدودی شده اند.
گفتنی است سامانه محچک که فرآیند مسدودی کسری چک‌های برگشتی در کلیه حساب‌های شبکه بانکی را انجام می‌دهد، به صورت آزمایشی از ۷ خرداد آغاز بکار کرده و بر اساس آمار اثرات عملیاتی شدن آن در این دوره کوتاه در بازگرداندن اعتبار به چک، بسیار مثبت بوده است.
سامانه «محچک» (مسدودسازی حساب صادرکننده چک برگشتی) این امکان را فراهم می‌سازد که در صورت کسری موجودی حساب فرد صادرکننده چک نزد بانک، مبلغ موردنظر از سایر حساب‌های شخص در همان بانک مسدود می گردد. همچنین در مرحله بعدی و در صورت عدم تأمین مبلغ چک در همان بانک، حساب‌های فرد صادرکننده چک در سایر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری به میزان مبلغ کسری چک از طریق سامانه محچک بانک مرکزی، مسدود و سپس مراحل قانونی از سوی قوه قضاییه انجام می‌شود.
آیین رونمایی از سامانه محچک با حضور رئیس کل بانک مرکزی، اعضای هیئت عامل این بانک، نمایندگان مجلس، نمایندگان قوه قضائیه و مدیران عامل بانک ها یکم شهریورماه 1401در آستانه فرا رسیدن هفته دولت در بانک مرکزی برگزار شد.