پیشرفت 26 درصدی پتروپالایشگاه 60 هزار بشکه‌ای قشم

به گزارش خریدار ، قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت و میعانات گازی یا همان قانون پتروپالایشگاه در سال 98 توسط نمایندگان مجلس تصویب شد تا بدین صورت گام مهمی برای گذر از خام‌فروشی نفت و احداث پتروپالایشگاه‌ها برداشته شود.

پس از تصویب آیین‌نامه این قانون در هیئت وزیران و فراخوان عمومی وزارت نفت و بررسی طرح‌های پیشنهادی برای احداث واحدهای پالایشی و پتروپالایشی، در نهایت 8 طرح پتروپالایشگاهی شامل 5 طرح احداث پتروپالایشگاه نفت خام و 3 طرح پتروپالایشگاه میعانات گازی مورد تایید وزارت نفت قرار گرفتند.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم، اجرای این قانون که تاکنون سه بار موردتاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است، در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت تا وضعیت طرح‌ها موردبررسی قرار گرفته و موانع پیش‌روی آنها برداشته شود.

‌رهبر معظم انقلاب در بیانات اخیر خود در دیدار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی در 10 بهمن ماه امسال مجددا بر اجرای قانون پتروپالایشگاه‌ها تاکید کرده و فرمودند: «صنایع مهم در حول‌ و ‌حوش خودشان می‌توانند یک زنجیره‌ای از صنایع اشتغال‌آفرین، صنایع پایین‌دستی که غالباً هم اشتغال‌آفرین است به‌ وجود بیاورند. مثلاً حالا در ذیل صنعت نفت، این صنایع پایین‌دستی انبوهی که وجود دارد که یک نمونه‌اش همین پتروپالایشگاه‌ها است که قانونش هم در سال ۹۸ در مجلس تصویب شد و به دولت وقت هم ابلاغ شد؛ منتها متأسّفانه دنبال‌گیری نشده، باید دنبال‌گیری بشود.

8 طرح برگزیده ذیل قانون پتروپالایشگاه‌ها در جدول 1 آورده شده است:

با توجه به اهمیت این طرح‌ها، در سومین گزارش از پرونده ویژه خبرگزاری فارس با عنوان «8 طرح برگزیده پتروپالایشگاهی» به بررسی «طرح جاوید انرژی پرتو» پرداخته می‌شود.

گزارش اول و دوم با عنوان «جزئیات ساخت پتروپالایشگاه 300 هزار بشکه‌ای نگین مکران» و «چالش‌های پیش‌ روی ‌پتروپالایشگاه پیشگامان سیراف/ برنامه تکمیل طرح در‌ 1403» منتشر شد.

*چرا طرح جاوید انرژی پرتو از سیراف به قشم تغییر مکان داد؟

طرح پترو پالایشی «جاوید انرژی پرتو» یکی از سه طرح باقیمانده از طرح فراگیر سیراف بوده که بعد از گذشت فراز و نشیب‎‌هایی از سال 1394 تا کنون، در حال حاضر جزء هشت طرح برگزیده ذیل قانون پتروپالایشگاه، صاحب امتیاز تنفس خوراک شده است.

در طرح اولیه این پتروپالایشگاه، محل اجرای پروژه در منطقه سیراف (بوشهر) تعریف شده بود اما به دلیل برخی ملاحظات، با تصمیم شرکت سرمایه‌گذار هلدینگ گسترش انرژی پاسارگاد (بانک پاسارگاد)، این پروژه به منطقه قشم تغییر مکان داده است.

به گفته مسئولان شرکت سرمایه‌گذار گسترش انرژی پاسارگاد، دلیل انتقال پروژه از سیراف به قشم این بود که هلدینگ گسترش انرژی پاسارگاد حدود 600 میلیون دلار در منطقه قشم سرمایه‌گذاری کرده است که این سرمایه‌گذاری در ایجاد اسکله، نیروگاه 560 مگاواتی و یک پالایشگاه 35 هزار بشکه‌ای نفت فوق سنگین (پالایشگاه قشم) هزینه شده است.

طبق برنامه‌ریزی وزارت نفت قرار بود قشم تبدیل به هاب پتروشیمی و پالایشی کشور شود و از اسکله و نیروگاه احداث شده توسط این هلدینگ خدمات گرفته شود، ولی به جز هلدینگ گسترش انرژی پاسارگاد، هیچ سرمایه‌گذاری دیگری طرح خود را در این منطقه پیش نبرده است.

در نتیجه اگر منطقه قشم تبدیل به هاب صنعتی نشود، این زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های انجام شده توسط هلدینگ گسترش انرژی پاسارگاد بلااستفاده باقی می‌ماند. بدین ترتیب این هلدینگ طرح پتروپالایشی جاوید انرژی پرتو را از سیراف به قشم انتقال داده است تا هم هزینه‌ای 100 میلیون دلار (25 درصد از کل حجم سرمایه‌گذاری طرح) برای ایجاد زیرساخت و سرویس‌های جانبی (یوتیلیتی) در سیراف صرف نشود و هم سرمایه‌گذاری در احداث اسکله و نیروگاه در قشم بلااستفاده باقی نماند.

*سبد محصولات پتروپالایشگاه جاوید انرژی پرتو

طبق آخرین اطلاعات به دست آمده از طرح پتروپالایشی جاوید انرژی پرتو، در منطقه سیراف فقط تسطیح زمین و کار مطالعات مهندسی انجام شده بود و که مطالعات مهندسی قابل پیاده‌سازی در منطقه قشم نیز خواهد بود.

البته شرکت جاوید انرژی پرتو در نظر دارد که در منطقه قشم واحد CCR و ایزومر را نیز در الگو بگنجاند. بدین ترتیب حجم سرمایه‌گذاری این طرح به حدود 480 میلیون دلار خواهد رسید.

این پتروپالایشگاه 60 هزار بشکه‌ای با خوراک میعانات گازی، هم‌اکنون در مرحله مطالعات پایه‌ای است. سبد محصولات این طرح شامل تولید روزانه 3 هزار بشکه گازمایع، 42 هزار بشکه نفتای سبک و سنگین و 14 هزار بشکه گازوئیل است.

60 درصد 42 هزار بشکه نفتای تولیدی، نفتای سنگین بوده و سهم نفتای سبک در این طرح 40 درصد است. هم‌اکنون شرکت جاوید انرژی پرتو در مرحله مطالعه برای زنجیره بعدی نفتا است که باید بین احداث یک واحد آروماتیک و استیم کراکر و یا یک واحد بنزین‌سازی انتخاب کند.

جدول 2 محصولات تولیدی پتروپالایشگاه جاوید انرژی پرتو را نشان می‌دهد.

*پتروپالایشگاه جاوید انرژی پرتو در سال 1404 به بهره‌برداری می‌رسد

در حال حاضر با در نظر گرفتن احداث سرویس‌های جانبی (یوتیلیتی) که از قبل توسط هلدینگ انرژی گستر پاسارگاد در منطقه قشم انجام شده بود، پیشرفت فیزیکی این طرح 26 درصد است اما بدون در نظر گرفتن یوتیلیتی پیشرفت پروژه 9.2 درصد است.

به گفته مسئولین شرکت جاوید انرژی پرتو اقلام دیرتحویل این پروژه شامل کمپرسور، برج تقطیر، راکتور و … تماما سفارش‌گذاری شده است و از خرداد سال 1401 به مدت 36 ماهه این پروژه تکمیل خواهد شد. به بیان دیگر پتروپالایشگاه جاوید انرژی پرتو در سال 1404 به بهره‌برداری خواهد رسید. تامین مالی این طرح همانطور که گفته شد با حمایت بانک پاسارگاد انجام می‌شود.