راه حل کارشناسان برای مقابله با رشد 38 درصدی هزینه اجاره بهای مسکن

به گزارش خریدار، در گزارش اخیر مرکز آمار ایران که با عنوان «شاخص قیمت مصرف‌کننده» و در ارتباط با تغییرات شاخص اجاره‌بهای مسکن در کشور منتشر شد، رشد 38.5 درصدی اجاره‌بهای امسال را نسبت به زمان مشابه پارسال نشان می‌دهد. این رشد نفس‌گیر در هزینه اجاره‌بها در شرایطی رخ داده که بازار خرید و فروش مسکن با افت قیمت و حداقل ثبات قیمتی در این حوزه مواجه شده است.

بدین ترتیب این سوال مهم مطرح می‌شود که علت این جهش قیمتی دربازار اجاره‌بها چه چیزی است؟

در این راستا، محسن مطهری، کارشناس حوزه مسکن، در پاسخ به سوال علت جهش قیمت اجاره در گفت‌وگو با فارس توضیح داد: اینکه افزایش درصد اجاره‌بها بدون در نظر گرفتن تورم کلی کشور بررسی و تحلیل شود، یک اشتباه راهبردی است. همانطور که آمارهای رسمی نشان می‌دهد، تورم عمومی کشور در این 6 ماه ابتدایی سال عددی حول حوش 40 درصد بوده به این ترتیب که در ماه شهریور امسال نسبت به سال پیش، هزینه مصرفی خانوارها به طور متوسط 39.5 درصد افزایش یافته است.

وی ادامه داد: وقتی می‌گوییم اجاره‌بها در این 6 ماه اخیر 39 درصد افزایش یافته باید به عدد تورم عمومی نیز توجه کنیم، چرا که اجاره‌بهای مسکن در بازار به عنوان یک کالا در سبد هزینه خانوار است و قیمت آن طبق تورم عمومی بالا می‌رود. در همین راستا، این افزایش قیمت طبیعی به حساب می‌آید. البته که طبیعی بودن آن به معنای مطلوب بودن نیست. اما عرض بنده این است که چون مسکن یک کالا به حساب می‌آید، لذا باید تغییرات قیمتی آن را متناسب با دیگر بخش‌های اقتصاد ملاحظه نمود. درست است که قیمت خرید خانه کاهش پیدا کرده، اما چون نرخ اجاره‌بها را قیمت خانه مشخص نمی‌کند، بلکه این نرخ تابعی از اقتصاد کلی است، بنابراین ما شاهد یک افزایش قیمت در این حوزه بوده‌ایم.

* اقدامات دستوری برای کنترل بازار اجاره‌بها در شرایط کنونی درجا زدن است

مطهری در مورد راه‌کار برون‌رفت بازار اجاره‌بها از شرایط تورمی، بیان کرد: این گزاره که تورم اجاره‌بها در کشور کاملا از تورم عمومی تبعیت می‌کند، به این معنا است که با افزایش نرخ تورم عمومی، تب افزایش قیمت در بازار اجاره‌بها نیز تشدید می‌شود و با کاهش آن می‌توان انتظار داشت سرعت رشد اجاره‌‌‌بها نیز کاهش یابد. بنابراین در کشور ما که وجود تورم یکی از ویژگی‌های ثابت حال حاضر آن است، صحبت از راه‌کارهای نظارتی و دستوری شبیه آن چه امسال از سوی دولت اتفاق افتاد، نمی‌تواند راه‌گشا باشد.

وی ادامه داد: باید بپذیریم مسکن در کشور تبدیل به یک معضل شده و حل این معضل بدون توجه به اقتصاد کلی مصداق درجا زدن است. همانطور که دو سال اخیر نشان داده، علی رغم تلاش دولت سیزدهم و انجام اقداماتی با هدف ساماندهی بازار مسکن و مهار تورم در بازار اجاره‌بها، اما در عمل نتوانسته در این زمینه موفقیتی کسب کند؛ چرا که به تاثیرگذاری تورم عمومی بی‌توجهی شده است.

وی افزود: با توجه به نکات گفته شده، مسئولان و سیاستگذاران اگر به دنبال حل معضل مسکن هستند باید از تجربه این دوسال گذشته استفاده کرده و به دنبال مالک کردن مردم باشند. در همین چارچوب طرح نهضت ملی مسکن، در صورت اجرا می‌تواند تاثیرات مثبت و تعیین کننده‌ای داشته باشد. اما نکته اصلی در اینجا است که تاکنون اجرای نهضت ملی مسکن مطلوب نبوده، چرا که شیوه انبوه‌سازی آن هم با این سازوکار راهی به جایی نخواهد برد.

* آسان‌ترین راهکار حل مسئله اجاره‌بها عرضه زمین است

مطهری در جواب این سوال که نهایتا چه باید کرد، گفت: باید روش نهضت ملی مسکن عوض شود، باید دولت آنچه را که صاحب آن است را به مردم عرضه کند، آن هم چیزی جز زمین نیست. دولت می‌تواند به راحتی و با شکستن انحصار زمین و عرضه کردن آن به صورت مستقیم به مردم مشکل مسکن را تا حدی حل کند. توجه کنید، در داخل کشور ما تجربه‌ای شبیه همین پیشنهاد بنده داریم که در زمان کوتاه مردم خانه‌دار شده و توانسته‌اند مالک شوند و از این فشار روانی اجاره نشینی رهایی یابند. در آخر فقط باید تاکید کنم که سروسامان دادن به بازار اجاره‌بها با توجه به شرایط اقتصادی کشور با سیاست‌های دستوری ممکن نبوده و آسان‌ترین راه برای دولت عرضه زمین است.